“სოხუმი” ჟურნალისტური მოკვლევა


ღმერთმა “მშვიდობაში” მოგვახმაროს, ეს 20 დოლარი! ჟურნალისტური მოკვლევა, ნაწილი – I
მიმღები:/recipient სახელი (მამის სახელი) გვარი /first name (second name) Last Name VIKTORIA ZARANDIA მიმღები ქვეყანა, ქალაქი / Receiver country, City GE, Sukhum მიმღები ბანკი, ბანკის მისამართი, ბანკის ტელეფონი/ Receiver Bank XAAR, 21, PUSHKINA STR., ABKHAZIA REPUBLIC, (995 122) 627-18, 624-79, 624-46 გამგზავნი/ sender სახელი (მამის სახელი) გვარი რომან ქევხიშვილი


ზემოთ მოყვანილი ეს ციფრები, სიტყვები და გეოგრაფიული არეალები ჩვენი ექსპერიმენტის შედეგია. აგვისტოს ომის შემდეგ სულ უფრო და უფრო მეტმა ფულადმა გზავნილმა დაამატა აფხაზეთი, როგორც თავისი მომსახურების დაფარვის ზონა და რაც მთავარია, როგორც დამოუკიდებელი სუბიექტი, სახელმწიფო მაგალითად ფულადი გზავნილი ”unistream”-ი. აღნიშნულმა კომპანიამ თავის მოღვაწეობა როგორც ბანკმა ისე დაიწყო(2001წ.) და მალე საერთაშორისო ფულადი გზავნილების სისტემაში თავის სიტყვის თქმა გადაწყვიტა. (31 мая 2006 года Центральный Банк России зарегистрировал ОАО КБ «ЮНИСТРИМ» под № 3467. 16 августа 2006 года Центральный Банк России выдал ОАО КБ «ЮНИСТРИМ» лицензию на осуществление банковской деятельности.) 1. http://unistream.ru/about/ აღნიშნული ორგანიზაცია საქართველოში თითქმის ყველა წამყვან ბანკთან თანამშრომლობს. მომსახურების სფეროს კი რა თქმა უნდა ფულადი გზავნილები წარმოადგენს. მაგალითად, ”unistream”-ი (ОАО КБ «Юнистрим» основано в 2006 году. Лицензия ЦБ РФ № 3467) მაგალითად, საქართველოს ბანკმა” სულ რაღაც ორი თვის წინ ჩართო, მომსახურების სრული სერვისით. მოდით ვნახოთ რას სთავაზობს ზემოთ ნახსენები ”ფულადი გზავნილები” თავის კლიენტებს: Денежные переводы ЮНИСТРИМ – это международная система срочных денежных переводов для физических лиц. Вы можете удобно, быстро и безопасно переслать наличные деньги по России, в страны СНГ и дальнего зарубежья. Охват системы ЮНИСТРИМ – более 100 000 пунктов обслуживания в 90 странах мира. Поиск пунктов обслуживания: Страна: абхазия (http://support.unistream.com/calc/simpleSearchForm1.aspx) აქვე შეგიძლიათ ნახოთ: Поиск пунктов обслуживания: Страна: грузия მას შემდეგ რაც აღნიშნული ფულადი გზავნილის ვებ-გვერდზე, ქვეყნების საძიებო სისტემაში აფხაზეთი ცალკე სახელმწიფოდ აღმოვაჩინეთ ექსპერიმენტის ჩატარება ვცადეთ. ექსპერიმენტისთვის აუცილებლად გვჭირდებოდა ადამიანი, მიმღები პირი, რომელიც რეალურად არსებობდა აფხაზეთში. ამისათვის სოციალური ქსელი, odnoklassniki.ru გამოვიყენეთ. გოგონა ძაღლთან ერთად, ვიქტორია ზარანდია. მშვენივრად გამოიყურება ეს გოგონა, გადაწყვეტილება მიღებულია, ჩვენგან 10 დოლარს ვიქტორია ზარანდია მიიღებს. საქართველოს ბანკის თაბუკაშვილის ფილიალი. 16-დან 17 საათამდე ჩვენ აღნიშნულ ბანკში შევდივართ. რომანი მოლარე ოპერატორს თანხას აწვდის და იუნისტრიმის საშუალებით აფხაზეთის ტერიტორიაზე, ქალაქ სოხუმში სწრაფი ფულადი გზავნილის განხორციელებას სთხოვს. რამდენიმე წუთიანი წვალების შემდეგ მოლარე-ოპერატორი ვერ არკვევს unistream-ის საშუალებით როგორ გადარიცხოს. თუმცა კლიენტის გულის მოსაგებად ასეთ რამეს გვთავაზობს: ”ბატონო, ”ვესთერნ-იუნიონი” შემიძლია შემოგთავაზოთ”. ————————————————————– საქართველოს პარლამენტმა კანონი ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ აგვისტოს ომის შემდეგ მიიღო. კანონი ამბობს: მუხლი 6. ეკონომიკური საქმიანობის შეზღუდვა ოკუპირებულ ტერიტორიებზე 1. ოკუპირებულ ტერიტორიებზე აკრძალულია შემდეგი სახის საქმიანობა: ა) ნებისმიერი ეკონომიკური (სამეწარმეო ან არასამეწარმეო) საქმიანობა, მიუხედავად იმისა, ხორციელდება თუ არა იგი მოგების, შემოსავლის ან კომპენსაციის მისაღებად, თუ ასეთი საქმიანობა საქართველოს კანონმდებლობის მიხედვით საჭიროებს შესაბამისი ლიცენზიის ან ნებართვის მოპოვებას, ავტორიზაციის ან რეგისტრაციის გავლას ან შეთანხმებას ასეთის არარსებობის შემთხვევაში; ბ) გ) დ) ე) ფულადი გადარიცხვების ორგანიზება; ვ) 2. ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული საქმიანობის განხორციელება დაშვებულია მხოლოდ განსაკუთრებულ შემთხვევაში სპეციალური თანხმობით, რომელიც გაიცემა საქართველოს მთავრობის სამართლებრივი აქტით დადგენილი წესით, თუ ეს ემსახურება საქართველოს სახელმწიფო ინტერესებს, კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარების, დეოკუპაციის ან ჰუმანიტარულ მიზნებს. პირველი წარუმატებელი ტესტის შემდეგ საქართველოს ბანკის მეორე ფილიალი ავირჩიეთ. ფილიალი/სერვის ცენტრი/ 502 / CENT 12 მიმღები:/recipient სახელი (მამის სახელი) გვარი /first name (second name) Last Name VIKTORIA ZARANDIA მიმღები ქვეყანა, ქალაქი / Receiver country, City GE, Sukhum 107945 მიმღები ბანკი, ბანკის მისამართი, ბანკის ტელეფონი/ Receiver Bank XAAR, 21, PUSHKINA STR., ABKHAZIA REPUBLIC, (995 122) 627-18, 624-79, 624-46 გამგზავნი/ sender სახელი (მამის სახელი) გვარი რომან ქევხიშვილი მეორე მცდელობა წარმატებული აღმოჩნდა. ვიქტორია ზარანდიამ ჩვენგან 10 დოლარი მიიღო (თუ გაიტანს რა თქმა უნდა). თუმცა ეს ფულადი გზავნილი unistream-ი არ განხორციელებულა. გადარიცხვა შეასრულა CONTACT – მა. unistream-ის საშუალებით ჩვენ ფული თიბისი ბანკმა გადაგვირიცხა. კვლევავს ჩვენ თან დავურთავთ ყველა საჭირო დოკუმენტაციას, რომელიც გადარიცხვების სინამდვილეს ადასტურებს. თიბისის საშუალებით ვიქტორია ზარანდიამ კიდევ ათი დოლარი მიიღო. თბილისიდან გადარიცხული თანხის საბოლოო მიმღები დე-ფაქტო აფხაზეთის ტერიტორიაზე მოქმედი, КБ «Амра-банк»- ია. ეს ბანკი ლაკობა-კონფედერატების ქუჩაზე, სოხუმში მდებარეობს. შემდეგი ”პროკრედიტ ბანკი”-ა, ხოლო ახალი ფულადი გზავნილი -ია, რომელმაც ვიქტორია ზარანდიასთვის დამატებით ათი დოლარი თბილისიდან სოხუმში გადარიცხა. სპეციალურ განაცხადში რომელიც მოლარე ოპერატორმა 12 ნოემბერს შეავსო ”კალმით” ასეთი ჩანაწერი გააკეთა: გამგზავნი – ქევხიშვილი რომანი ქვეყანა: საქართველო მიმღები: ზარანდია ვიქტორია ქვეყანა: საქართველო, სოხუმი მიმღები ბანკი: FININVESTBANK., 29, KOGONIA STR. მოდით, ეს ყველაფერი შევაჯამოთ და არსებული რეალიებისა თუ ფაქტების მოკლე ანალიზი გავაკეთოთ. ექსპერიმენტმა აჩვენა, რომ თბილისიდან სოხუმში თანხის გადარიცხვა მოვახერხეთ. ამისთვის გამოვიყენეთ საქართველოში მოქმედი, ეროვნული ბანკის მიერ ლიცენზირებული ბანკები, რომლებმაც განახორციელეს სწრაფი ფულადი გზავნილები იმ ფულადი გადარიცხვების მეშვეობით, (რომლებიც აღიარებენ აფხაზეთს, როგორც დამოუკიდებელ სახელმწიფოს) ეკონომიკური საქმიანობა დაამყარეს სეპარატისტული რეჟიმის ტერიტორიაზე მოქმედ იურიდიულ პირებთან, რომლებიც არ ცნობენ საქართველოს კანონმდებლობას და ემორჩილებიან არაღიარებული რესპუბლიკის კანონმდებლობას. თუ როგორი გამოიყურება იმ ბანკების იურიდიული თუ სამართლებრივი სტატუსი რომლებიც აფხაზეთის ტერიტორიაზე მოქმედებენ და რომლებთანაც ”ქართულ ბანკები” ყოველგვარი დაბრკოლების გარეშე ახერხებენ ურთიერთობას, გთავაზობთ ეროვნული ბანკის ყოფილი პრეზიდენტის რომან გოცირიძის მიმართვას FATF-ისთვის, სადაც ბატონი გოცირიძე შეწუხებულია რუსული ბანკების მხრიდან განხორციელებული უკანონობით. მისი განცხადებით, აფხაზეთის ბანკები სარგებლობენ რუსეთის ბანკების საკრედიტო და საანგარიშსწორებო მომსახურებით და ჩართულნი არიან ფულადი გზავნილების საერთაშორისო სისტემებში რუსეთის ბანკთაშორისი საგადამხდელო სისტემების მეშვეობით. რომან გოცირიძის მიმართვის ამონარიდი, საქართველოს ეროვნული ბანკის ვებ-გვერდიდან: ” რუსეთის ფედერაცია, როგორც FATF-ის წევრი სახელმწიფო, განსაკუთრებულად უნდა იცავდეს ამ ორგანიზაციის რეკომენდაციებს. მიუხედავად ამისა, სეპარატისტული რეგიონის არალეგიტიმურ სტრუქტურებთან უკანონო თანამშრომლობით იგი უხეშად არღვევს FATF-ის რეკომენდაციებში მოცემულ დებულებებს. ამის გამო, საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტი რომან გოცირიძე FATF-ის წინაშე რუსეთის ფედერაციის მიმართ მკაცრი გაფრთხილებისა და სათანადო სანქციების გამოყენების საკითხს აყენებს. რომან გოცირიძე ასევე მიმართავს FATF-ის თავმჯდომარეს, რომ „საფინანსო-საბანკო სფეროში არსებული საერთაშორისო პრინციპების, საერთაშორისო სამართლის ზოგადი ნორმების გათვალისწინებით, აფხაზეთის ტერიტორიაზე არსებული საბანკო დაწესებულებები არალეგიტიმურად იქნეს ცნობილი და იქცეს შესაბამისი საერთაშორისო სტრუქტურების განსაკუთრებული ყურადღების ობიექტად, ისევე, როგორც მათ მიერ უცხო სახელმწიფოთა საბანკო სტრუქტურებთან დამყარებული კონტაქტები“. აფხაზეთში არსებულმა საბანკო დაწესებულებებმა რუსეთთან ელექტრონული ანგარიშსწორების მექანიზმი აამოქმედეს და ისინი ჩართულნი არიან რუსეთის საფინანსო-საკრედიტო სისტემა „ზოლოტაია კორონაში, „ინტერექსპრესში“, „კონტაქტში“ და სხვ.” იურისტი თამარ კორძაია: ”პირიზკური პირი შეზღუდული არ არის საგადასახადო კოდექსის მე-13 მუხლის თანახმად მოახდინოს ამ ტერიტორიაზე დეპოზიტებსა და ანაბრებზე თანხების განთავსება, ამ ნაწილში შეზღუდვა არ არსებობს, რადგან მითითებული საგადასახადო კოდექსის თანახმად აღნიშნული არ წარმოადგენს ეკონომიკურ საქმინობას. თუმცა ამას ვერ განახორციელებ, რადგან ის ბანკები, რომლებიც აწარმოებენ თანხების გადარიცხვას ეწევიან ეკონომიკურ საქმიანობას და მათ ცალსახად ეკრძალებათა ასეთი საქმინობის განხორციელება ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ კანონის მოყვანილი მუხლების თანახმად. ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ კანონის თანახმად, თანხების გადარიცხვა რომ მოხდეს კანონიერად ამისთვის აუციელებლია საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილება, რათა პირდაპირ, ან ირიბად არ მოხდეს აფხაზეთის აღიარება. ეს დამოკიდებულია მთავრობის გადაწყვეტილებაზე, მის დასაბუთებაზე. მთავრობის გადაწყვეტილების გარეშე ნებისმიერი ასეთი ოპერაციის განხორციელება იქნება უკანონო…” სტატიაში გვინდა საქართველოს ბანკების ასოციაცის შესახებ ორიოდე სიტყვა გითხრათ. რას წარმოადგენს აღნიშნული ასოციაცია? მათი ვებ-გვერდი აკმაოდ სოლიდურად გამოიყურება და ერთი შეხედვით საქმიანი ხალხის ვირტუალურ ოფისს წააგავს. მოდით ვნახოთ მათი მიზნები და ამოცანები: • ბანკების უფლებებისა და ინტერესების დაცვა, • მათი საქმიანობის სამართლებრივი გარანტიებისა და საქმიანობის კოორდინაცია; • ბანკის პრესტიჟის მხარდაჭერა, მათი ხელმძღვანელობისა და სპეციალისტების კონტაქტების ორგანიზაცია; მოკლედ ყველაფერი კარგი ბანკებს… ამოცანებსა და მათი შესრულების შესახებ არაფერს ვამბობთ. ჩვენ ასოციაციის პრეზიდენტს (თავმჯდომარეს)ზურაბ გვასალიას შევხვდით. მოთელვითი შეკითხვების შემდეგ ბატონ გვასალიასა და გიორგი ცუცქირიძესთან შემდეგი შეკითხვით გადავდივარ: ”იცის თუ არა საქართველოს ბანკების ასოციაციამ, რომ ხელს აწერენ და თანამსრომლობენ ისეთ ფულად გზავნილებთან რომლებიც აფხაზეთს, როგორც დამოუკიდბელ სახელმწიფოს ისე მოაზრებენ? და ხომ არ ფიქრობთ რომ ამით საქართველოს საბანკო სისტემა, პირდაპირ თუ არა ირიბად აღიარებს აფხაზეთის დამოუკიდებლობას?” ბატონმა გვასალიამ თვშეკავებულად მოისმინა შეკითხვა და მკითხა: ”როგორ ხელს აწერე? რას გულისხმობთ?” თუმცა პასუხის გაცემა გიორგი ცუცქირიძემ (ასოციაციის აღმასრულებელი დირექტორი) აღარ დამაცადა და დამატებითი, ”შემტევითი” ხასიათის შეკითხვა მომაყოლა: თქვენ იცით რა რის ფულადი გზავნილი საერთოდ?” რამდენიმე წამი მე ბატონ ცუცქირიძეს საშუალებას ვაძლევ ილუზიებში ჩაიძიროს. იგი ფიქრობს რომ მე ჩავიჭერი, თავად სიტუაციას მართავს და იწყებს ფულადი გზავნილის სისტემის ახსნას, იმავდროულად ცდილობს ”დააკნინოს” ფულადი გზავნილების სტატუსი და მათ უბრალო ”შპს”-ეებად მოიხსენიებს. ეს უბრალო შპს-ები როგორც ზემოთ ვნახეთ ეროვნული ბანკის ყოფილი პრეზიდენტის აღშფოთებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებისთვის მიმართვის დაწერის საფიძველი გახდა. მოულოდნელად ვაწყვეტინებ და ვეუბნები: ”ბატონო გიორგი, როგორ წარმოგიდგენიათ საქართველოში მოქმედი ბანკის მიერ ნებისმიერ ფულადი გზავნილთან თანამშრომლობის განხორციელების გზა? ფორმდება თუ არა მათთან კონტრაქტი? კონტრაქტის გაფორმების დროს უნდა მიაქციოს თუ არა ბანკის წარმომადგენლობამ ყურადღება დაფარვის გეოგრფაიულ არეალს რომელსაც ესა თუ ის ფულადი გზავნილი წვდება? თუ კონტრაქტში ეს არ არის მითითებული არ შეიძლებოდა ამის ვებ=გვერდის საშუალებით დადგენა? ასეთ შემთხვევაში უნდა დადგეს თუ არა მათ შორის თანამშრომლობის გადახედვის საკითხი? რა უფრო მნიშვნელოვანია ფულადი გზავნილის მიერ მირებული ფინანსური სარგებელი თუ ქვეყნის კანონმდებლობის უპატივისცემულობა და სეპარატიზმის მხარდაჭერა? რა პოზიცია აქვს საქართველოს ბანკების ასოციაციას აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით? ”მაშინ ფულადი გზავნილი არ უნდა ჩართო, ან უნდა მოთხოვო აფხაზეთი ამოიღოს” – დინჯად მპასუხობს არა ცუცქირიძე, არამედ ბატონი გვასალია. ასეთი ასოციაციების არსებობას და მათთვის კოლოსალური თანხების გადახდას(ბანკების მხრიდან)…თუ უკვე არსებობს და ამ თანხებსაც მათი მიმართულებით ვქაჩავთ, მაშინ იქნებ საქართველოს ბანკების ასოციაციაცია იყოს უფრო ქმედითი ორგანიზაცია? უფრო ყურადღებიანი და უფრო ავტორიტეტული? ფაქტი, ფაქტად რჩება. ჯერ-ჯერობით აღნიშნული ფულადი გზავნილები ისევ ფუნქციონირებენ. ჩვენ გავაუქმებთ ჩვენს გზავნილებს და 30 დოლარს დავიბრუნებთ უკან, მაგრამ… მეგობრის ჩანაწერებიდან: ”ერთადერთი შეკითხვა რომელიც გამიჩნდა არის “კარგია თუ არა ეს?”… მასში არის რაღაც პოზიტივის. ასეთი ტიპის საკომუნიკაციო საშუალება შეიძლებას ამცირენდეს იმ ბარიერს რომელიც ქართველებსა და აფხაზებს შორის არის. ეკონომიკური, სავაჭრო თუ გნებავთ საბაზრო ურთიერთობები, ხომ ერთერთი აპროპირებული და ძლიერი მოტივატორია დაკარგული კავშირების აღსადგენად? ფულადი გზავნილები კი სავაჭრო ურთიერთობებისთვის ერთერთი საშუალებაა”. თქვენ რას იტყვთ მკითხველო? გავზარდოთ იზოლაციის დონე თუ ჩავეჭიდოთ ვყელაფერ იმას, რაც რაღაც ფორმით მაინც გვაკავშირებს? არ ვიცი, იქნებ იმასაც ფიქრობს ვინმე, რომ ამ წერილმა საქართველოს საბანკო სისტემას ძლიერი დარტყმა მიაყენა?

[ავტორები: რომან ქევხიშვილი, გიორგი მოლოდინი, gtn]