- ”ჩვენ დაგეხმარეთ ბერლინის კედლის დანგრევაში, ახლა ჯერი თქვენზეა დაგვეხმაროთ საქართველოში აღმართული რკინის კედლების დანგრევაში”.- ამ სიტყვებით მიმართა გერმანელებს საქართველოს ყოფილმა პრეზიდენტმა ედუარდ შევარდნაძემ.
ბერლინის კედლის დანგრევის 20 წლისთავისადმი მიძღვნილ საზეიმო ღონისძიებაზე ედუარდ შევარდნაძე ორდღნიანი ვიზიტით გერმანული მხარის, კერძოდ კი, გერმანიის ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრის ჰანს-დიტრიხ გენშერის პირადი მიწვევით იმყოფებოდა. ღონისძიებაზე არ მიუწვევიათ საქართველოს ამჟამინდელი პრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი.
როგორც ედუარდ შევარდნაძემ პრესა.ge-სთან საუბრისას განაცხადა, ეს უფრო მეგობრული ღონისძიება იყო ვიდრე ოფციალური. ”მე ვერ გამომტოვებდნენ უბრალოდ იმიტომ, რომ უშაულოდ ვიყავი ბერლინის კედლის დანგრევასთან დაკავშირებული”.- ამბობს იგი.
რა შეიცვალა 20 წლის წინათ გერმანიის გამყოფი კედლის დანგრევით დანარჩენი მსოფლის პოლიტიკურ ცხოვრებაში და რამდენად მტკივნეულია დღეს დასავლეთისთვის საქართველოში ”რკინის კედლების” არსებობა.
პრესა.ge ყოფილ პრეზიდენტს ედუარდ შევარდნაძეს ესაუბრა.
- 20 წლის წინათ გერმანიის გაერთანების მოწინააღმდეგენი, ადგილობრივ მოსახლეობას შორისაც იყვნენ. აღმოსავლეთ გერმანიის ბევრი მოქალაქე შიშით ელოდა დემოკრატიულ გემანიასთან თანაცხოვრებას. მაგრამ ეს მაინც მოხდა და დღეს გერმანია ევროპაში დემოკრატიის ერთ-ერთი საყრდენია.
გერმანიაში ვიზიტის ფარგლებში გამართული შეხვედრებზე საქართველოზეც თუ ისაუბრეთ?
- თითქმით ყველა შეხვედრაზე, საუბრის რაღაც ნაწილი ეხებოდა საქართველოს. სხვათაშორის გენშერი ის პიროვნებაა, რომელმაც, თავის დროზე საქართველოში დაბრუნების გადაწყვეტილება მომიწონა და დამოუკიდებელ საქართველოში პირველი ჩამოვიდა ვიზიტით. მაშინ სახელმწიფო მეთაურებს შორის სხვაგვარი ურთიერთობები იყო. პოლიტიკური წყობილებების განსხვავებისა ჩვენ მაინც ვმეგობრობდით. ამ მეგობრობამ შეგვაძლებინა დაგვემთავრებინა ცივი ომი.
გერმანიის რამდენიმე დსატელევიზიო არხით გადაიცა ჩემი და გენშერის ინტერვიუ. მქონა ტელე-ხიდი აშშ-სთან სადაც განვაცხადე, რომ ცვენ დავეხმარეთ გერმანიას ბერლინის კედლის დანგრევაში, ჩვენც გვაქვს საქართველოში რკინის კედლები და ახლა ისინი უნდა დაგვეხმარონ მათ დანგრევაში. დაგვპირდნენ დაგეხმარებითო
...და იმედი გაქვთ რომ დაგვეხმარებიან კონფლიქტების მოგვარებასა და რუსეთის საოკუპაციო ჯარების ჩვენი ტერიტორიიდან გაყვანაში?
-ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული იმაზე გახდება თუ არა საქართველო ნატოს წევრი. ხომ ხედავთ საქართველოსთვის გამონაკლისებიც კი დაუშვეს და ახლა მაპ-ის გარეშე გვპირდებიან ნატო-ში მიღებას, მაგრამ საქართველომ უნდა დაიცვას დემოკრატიული პრინციპები. ევროპა საქართველოს მაგივრად პასუხისმგებლობას ვერ იკისრებს. მტავარია ჩვენ ისე ვიმუშაოთ რომ შეცდომები არ დავუშვათ საკუტარი ხალხისა და კაცობრიობის წინაშე.
თქვენი აზრით, საქართველოს ხელისუფლება იცავს დემოკრატიის პრინციპებს და არ უშვებს ასეთ შეცდომებს?
- ... წაიკითხეთ ჰაიდი ტალიანივნის დასკვნა?
დიახ, მაგრამ მე თქვენი აზრი მაინტერესებს...
- ტალიავინი უფრო საინტერესოა. შემთხვევით არ შეგახსენეთ ტალიავინის დასკვნა. ჩვენ ბევრი შეცდომა დავუშვით, იქ ამოიკითხავძთ ვინ არის მართალი და ვინ დამნაშავე. იქ წერია, ვინ შევიდა პირველი ცხინვალში. ძალინ ობიექტური შეფასებებია შიგ. ქართული მხარეც არის გაკრიტიკებული, დანარჩენ ეტაპებზე კი ის ადანაშაულებს რუსეთს. დღეს მსოფლიო შეიცვალა და საქართველოც უნდა შეიცვალოს იმ მოთხოვნების შესაბამისად, რომელიც არსებობს.
საქათველოში რომ არ დაბრუნებულიყავით და რუსეთში გაგერძელებინათ პოლიტიკური მოღვაწეობა, მითუმეტეს უკვე გქონდათ პოლიტიკური პარტია შქმნილი. საქართველოსთვის მეტი სიკეთის მოტანას ხომ არ შეძლებდით?
- .... არა მგონია.
P.S ინტერვიუს ჩაწერის ოფიციალური ნაწილის დასრულებისთანავე ყოფილი პრეზიდენტი გაცილებით გულახდილი გახდა. როგორც ჩანს, როდესაც პრეზიდენტი აღარ გქვია და ხელისუფლების კრიტიკა გიწევს, დიპლომატიური ნორმების დაცვა გესაჭიროება.
ედუარდ შევარდნაძე უკმაყოფილოა კონფლიქტების მოწესრიგების საქმეში ქართული მხარის არაქმედითი ნაბიჯებით. იგი ხელისუფლებას აკრიტიკებს ცხინვალში გატაცებული ბავშვების გამო, რომლებსაც ცხინვალის სეპარატისტული რეჟიმი ტერორიზმში ადანაშაულებს.
მისი აზრით, პრეზიდენტმა სააკაშვილმა ყველაფერი უნდა იღონოს რათა ეს ბავშვები გაათავისუფლონ. ”ჩემს სიტყვას ოფიციალური ძალა არ აქვს, მე მხოლოდ შემიძლია თხოვნით მივმართო ოსებს, რომ გაათავისუფლონ უდანაშაულო ბავშვები”.- ამბობს ყოფილი პრეზიდენტი შევარდნაძე.
ბერლინის კედლის დანგრევის 20 წლისთავისადმი მიძღვნილ საზეიმო ღონისძიებაზე ედუარდ შევარდნაძე ორდღნიანი ვიზიტით გერმანული მხარის, კერძოდ კი, გერმანიის ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრის ჰანს-დიტრიხ გენშერის პირადი მიწვევით იმყოფებოდა. ღონისძიებაზე არ მიუწვევიათ საქართველოს ამჟამინდელი პრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი.
როგორც ედუარდ შევარდნაძემ პრესა.ge-სთან საუბრისას განაცხადა, ეს უფრო მეგობრული ღონისძიება იყო ვიდრე ოფციალური. ”მე ვერ გამომტოვებდნენ უბრალოდ იმიტომ, რომ უშაულოდ ვიყავი ბერლინის კედლის დანგრევასთან დაკავშირებული”.- ამბობს იგი.
რა შეიცვალა 20 წლის წინათ გერმანიის გამყოფი კედლის დანგრევით დანარჩენი მსოფლის პოლიტიკურ ცხოვრებაში და რამდენად მტკივნეულია დღეს დასავლეთისთვის საქართველოში ”რკინის კედლების” არსებობა.
პრესა.ge ყოფილ პრეზიდენტს ედუარდ შევარდნაძეს ესაუბრა.
- 20 წლის წინათ გერმანიის გაერთანების მოწინააღმდეგენი, ადგილობრივ მოსახლეობას შორისაც იყვნენ. აღმოსავლეთ გერმანიის ბევრი მოქალაქე შიშით ელოდა დემოკრატიულ გემანიასთან თანაცხოვრებას. მაგრამ ეს მაინც მოხდა და დღეს გერმანია ევროპაში დემოკრატიის ერთ-ერთი საყრდენია.
გერმანიაში ვიზიტის ფარგლებში გამართული შეხვედრებზე საქართველოზეც თუ ისაუბრეთ?
- თითქმით ყველა შეხვედრაზე, საუბრის რაღაც ნაწილი ეხებოდა საქართველოს. სხვათაშორის გენშერი ის პიროვნებაა, რომელმაც, თავის დროზე საქართველოში დაბრუნების გადაწყვეტილება მომიწონა და დამოუკიდებელ საქართველოში პირველი ჩამოვიდა ვიზიტით. მაშინ სახელმწიფო მეთაურებს შორის სხვაგვარი ურთიერთობები იყო. პოლიტიკური წყობილებების განსხვავებისა ჩვენ მაინც ვმეგობრობდით. ამ მეგობრობამ შეგვაძლებინა დაგვემთავრებინა ცივი ომი.
გერმანიის რამდენიმე დსატელევიზიო არხით გადაიცა ჩემი და გენშერის ინტერვიუ. მქონა ტელე-ხიდი აშშ-სთან სადაც განვაცხადე, რომ ცვენ დავეხმარეთ გერმანიას ბერლინის კედლის დანგრევაში, ჩვენც გვაქვს საქართველოში რკინის კედლები და ახლა ისინი უნდა დაგვეხმარონ მათ დანგრევაში. დაგვპირდნენ დაგეხმარებითო
...და იმედი გაქვთ რომ დაგვეხმარებიან კონფლიქტების მოგვარებასა და რუსეთის საოკუპაციო ჯარების ჩვენი ტერიტორიიდან გაყვანაში?
-ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული იმაზე გახდება თუ არა საქართველო ნატოს წევრი. ხომ ხედავთ საქართველოსთვის გამონაკლისებიც კი დაუშვეს და ახლა მაპ-ის გარეშე გვპირდებიან ნატო-ში მიღებას, მაგრამ საქართველომ უნდა დაიცვას დემოკრატიული პრინციპები. ევროპა საქართველოს მაგივრად პასუხისმგებლობას ვერ იკისრებს. მტავარია ჩვენ ისე ვიმუშაოთ რომ შეცდომები არ დავუშვათ საკუტარი ხალხისა და კაცობრიობის წინაშე.
თქვენი აზრით, საქართველოს ხელისუფლება იცავს დემოკრატიის პრინციპებს და არ უშვებს ასეთ შეცდომებს?
- ... წაიკითხეთ ჰაიდი ტალიანივნის დასკვნა?
დიახ, მაგრამ მე თქვენი აზრი მაინტერესებს...
- ტალიავინი უფრო საინტერესოა. შემთხვევით არ შეგახსენეთ ტალიავინის დასკვნა. ჩვენ ბევრი შეცდომა დავუშვით, იქ ამოიკითხავძთ ვინ არის მართალი და ვინ დამნაშავე. იქ წერია, ვინ შევიდა პირველი ცხინვალში. ძალინ ობიექტური შეფასებებია შიგ. ქართული მხარეც არის გაკრიტიკებული, დანარჩენ ეტაპებზე კი ის ადანაშაულებს რუსეთს. დღეს მსოფლიო შეიცვალა და საქართველოც უნდა შეიცვალოს იმ მოთხოვნების შესაბამისად, რომელიც არსებობს.
საქათველოში რომ არ დაბრუნებულიყავით და რუსეთში გაგერძელებინათ პოლიტიკური მოღვაწეობა, მითუმეტეს უკვე გქონდათ პოლიტიკური პარტია შქმნილი. საქართველოსთვის მეტი სიკეთის მოტანას ხომ არ შეძლებდით?
- .... არა მგონია.
P.S ინტერვიუს ჩაწერის ოფიციალური ნაწილის დასრულებისთანავე ყოფილი პრეზიდენტი გაცილებით გულახდილი გახდა. როგორც ჩანს, როდესაც პრეზიდენტი აღარ გქვია და ხელისუფლების კრიტიკა გიწევს, დიპლომატიური ნორმების დაცვა გესაჭიროება.
ედუარდ შევარდნაძე უკმაყოფილოა კონფლიქტების მოწესრიგების საქმეში ქართული მხარის არაქმედითი ნაბიჯებით. იგი ხელისუფლებას აკრიტიკებს ცხინვალში გატაცებული ბავშვების გამო, რომლებსაც ცხინვალის სეპარატისტული რეჟიმი ტერორიზმში ადანაშაულებს.
მისი აზრით, პრეზიდენტმა სააკაშვილმა ყველაფერი უნდა იღონოს რათა ეს ბავშვები გაათავისუფლონ. ”ჩემს სიტყვას ოფიციალური ძალა არ აქვს, მე მხოლოდ შემიძლია თხოვნით მივმართო ოსებს, რომ გაათავისუფლონ უდანაშაულო ბავშვები”.- ამბობს ყოფილი პრეზიდენტი შევარდნაძე.
[შორენა ქარჩავა, presa.ge]
